Polio Aşısı Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Polio, ciddi bir hastalık olup, virüsün ağız yoluyla girmesiyle ortaya çıkar. Genellikle hafif seyir gösterse de, bazı durumlarda felce yol açabilir. Polio aşısı, bu hastalığın önlenmesinde hayati bir rol oynar ve iki farklı türü (OPV ve IPV) bulunmaktadır. Aşılama, toplum sağlığı açısından büyük öneme sahiptir.
Polio Aşısı Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
07 Eylül 2024
Polio, bir virüsün sebep olduğu ciddi bir hastalıktır. Virüs vücuda ağız yoluyla girer. Hastalık genellikle hafif seyredebilir, ancak bazı durumlarda ciddi felce neden olabilir. Polio, solunuma yardımcı olan kasları felç ederse, ölümcül olabilir. Polio aşısı bu hastalığın önüne geçmek için kullanılır.

Polio Aşısının Türleri

Polio aşısının iki türü mevcuttur:

  • OPV (Oral Polio Aşısı): Ağızdan damla şeklinde verilir. Canlı ancak hastalık yapıcı etkisi azaltılmış virüs içerir.
  • IPV (İnaktive Polio Aşısı): Enjeksiyon yoluyla verilir ve hastalık yapıcı özelliği bulunmamaktadır.

Polio Aşısının Önemi

Polio, özellikle gelişmekte olan ülkelerde ciddi bir toplum sağlığı problemidir. İlk belirtiler gripal enfeksiyona benzeyebilir, ancak hastalık bir hafta içinde bacaklardan başlayıp yukarı doğru ilerleyen felce neden olabilir. Kaslardaki güçsüzlük solunum kaslarını da etkilerse, destek sağlanmadığı durumlarda ölümle sonuçlanabilir. Felç gelişen vakalarda ölüm oranı %5 ila %10, sakat kalma oranı ise %40 kadardır. Hastalığın herhangi bir tedavisi olmadığı için aşıyla korunma oldukça önemlidir.

Polio Aşısının Tarihçesi

İlk çocuk felci salgını 1887 yılında Stockholm'de tanımlanmıştır. 1954 yılında Salk tarafından geliştirilen ölü çocuk felci aşısı (IPV) ve 1957'de Sabin tarafından geliştirilen canlı, zayıflatılmış, ağızdan yapılan çocuk felci aşısı (OPV) bu hastalığın kontrol altına alınmasında önemli rol oynamıştır. Günümüzde hala bu iki araştırmacının aşıları yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

OPV ve IPV'nin Kullanımı

Canlı polio aşısının (OPV) kullanımı oldukça kolaydır. Ağızdan iki damla verilerek uygulanır. Emzirmenin aşı yapılmasına bir zararı yoktur, ancak aşı uygulandıktan sonra bebek yakından takip edilmelidir. Kusma olursa aşı tekrarlanmalıdır. Ölü aşı (IPV) ise enjeksiyon yoluyla uygulandığı için daha zordur, ancak yan etki oranı oldukça düşüktür. Ağızdan uygulanan polio aşısının toplumsal bağışıklığın sağlanmasında özel bir rolü bulunmaktadır. Zayıflatılmış aşı virüsü dışkı yoluyla atıldığı için özellikle kampanyalar vasıtasıyla tüm ülkeye yayılabilir. Virüsle temas eden aşılanmamış çocuklar da dolaylı bir şekilde bağışıklık kazanırlar.

Polio Aşısının Kullanım Alanları

Polio aşısı, çocuklarda belirli aralıklarla uygulanır:

  • 2 aylıkken
  • 4 aylıkken
  • 6 ve 18 aylıkken
  • 4 ve 6 yaşındayken

Yetişkinlerde ise genellikle çocukken aşılandıkları için tekrar aşıya gerek duyulmaz. Ancak bazı durumlarda aşı uygulanmalıdır:

  • Polionun yaygın olduğu bölgelere seyahat edenler
  • Polio virüsü ile uğraşan laboratuvar çalışanları
  • Polio hastalığı bulunan çocukları tedavi eden sağlık personeli

Polio Aşısının Yapılmaması veya Ertelenmesi Gereken Durumlar

Neomisin, streptomisin ya da polimiksin B gibi antibiyotiklere karşı ciddi alerjisi bulunanlara IPV uygulanmamalıdır. Polio aşısı sonucunda ciddi alerjik reaksiyon gelişenlere tekrar aşı yapılmamalıdır. Aşı zamanı geldiğinde, orta veya ağır şiddette hastalığı bulunanlar iyileşene kadar beklemelidir.

Polio Aşısının Yan Etkileri

IPV'ye bağlı ciddi hiçbir etki görülmemiştir. IPV sonucunda aşı yerinde ağrı meydana gelebilir. OPV sonucunda ise oldukça nadir olmakla birlikte polio hastalığı yani çocuk felci oluşabilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Tuğçe selin

12 Ağustos 2024 Pazartesi

Polio hastalığının ciddiyeti ve aşılarının önemi hakkında bu bilgileri okuduktan sonra, gerçekten de korunmanın ne kadar kritik olduğunu anlıyorum. Gelişmekte olan ülkelerde bu hastalığın yaygınlığı ve felç riski beni endişelendiriyor. Aşıların, özellikle OPV ve IPV'nin sağladığı koruma sayesinde bu hastalığın kontrol altına alınabilmesi çok değerli. Bununla birlikte, aşı ile ilgili alerjik reaksiyonlar ve hangi durumlarda aşı yapılmaması gerektiği gibi detaylar da önemli. Sizce polio aşısının yaygınlaştırılması için daha fazla neler yapılabilir?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Polio Hastalığının Ciddiyeti
Polio hastalığı, çocuklarda felç gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilen, virüs kaynaklı bir enfeksiyondur. Gelişmekte olan ülkelerde yaygınlığı ve etkileri, toplum sağlığı açısından büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle, polio aşılarının önemi her zamankinden daha fazla gündemde olmalıdır.

Aşıların Önemi
OPV (Ağızdan Polio Aşısı) ve IPV (İnaktive Polio Aşısı) gibi aşılar, hastalığın yayılmasını kontrol altına almak için kritik bir rol oynamaktadır. Bu aşılar sayesinde polio vakalarının önemli ölçüde azaldığı ve bazı bölgelerde neredeyse ortadan kalktığı görülmektedir. Ancak, aşıların etkinliği, toplumun aşı ile korunma bilincine bağlıdır.

Korunma İçin Alınacak Önlemler
Polio aşısının yaygınlaştırılması için bir dizi önlem alınabilir:
1. Eğitim ve Bilinçlendirme: Toplumda polio hastalığı ve aşıların önemi hakkında farkındalık artırmak, aşılamaya yönelik katılımı artırabilir.
2. Aşı Erişimi: Gelişmekte olan bölgelerde aşıların erişilebilirliğinin artırılması, özellikle kırsal alanlarda sağlık hizmetlerine ulaşımın kolaylaştırılması önemlidir.
3. Program Destekleri: Hükümetler ve sağlık kuruluşları, aşı kampanyalarını destekleyerek daha geniş kitlelere ulaşmalıdır.
4. Alerjik Reaksiyonların Yönetimi: Aşı ile ilgili alerjik reaksiyonlar ve aşı yapılmaması gereken durumlar hakkında bilgilendirici çalışmalar yapılmalıdır.

Sonuç olarak, polio aşılarının yaygınlaştırılması, toplum sağlığını korumak ve bu hastalığın yayılmasını önlemek için hayati bir öneme sahiptir. Bu konuda daha fazla adım atılması, gelecekte polio gibi hastalıkların kontrol altına alınmasına yardımcı olacaktır.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre
Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Güncel

Kuduz Aşısı Kaç Yıl Korur?

Kuduz Aşısı Kaç Yıl Korur?

Güncel

Ağaç Aşısı Nedir ve Nasıl Yapılır?

Ağaç Aşısı Nedir ve Nasıl Yapılır?