Kuduz, beyin ve sinir sistemini etkileyen viral bir hastalıktır. Genellikle kuduz hayvanların ısırması veya salyalarının açık yaralara temas etmesi sonucu bulaşır. Köpekler, kediler, vahşi etoburlar ve kemirgenler kuduz virüsü taşıyabilir. Kuduz, hem hayvanlarda hem de insanlarda tedavi edilmediğinde ölümcül sonuçlar doğurur.

Kuduzun belirtileri arasında huzursuzluk, tedirginlik ve hırçınlık bulunur. Virüs beyin ve omurilik sistemine yerleştikten sonra merkezi sinir sistemini uyarır. Belirtiler, 5 gün ile 1 yıl arasında değişen bir süre sonra ortaya çıkabilir. İlk dönemlerde çırpınma ve huzursuzluk görülür. Kaslar ağrılı bir şekilde kasılmaya başlar ve felç gelişebilir. Şiddetli boğaz kası kasılmalarından dolayı hasta acı çeker ve suyu görmekten ve içmekten korkar. Bunun dışında ateş, baş ağrısı, sara krizleri, hızlı nefes alıp verme, ense sertliği, salya artışı, bilinç kaybı, uykusuzluk ve felç görülebilir. Bu belirtilerin görüldüğü hastalarda tedavi imkânı yoktur ve genellikle ölümle sonuçlanır.

Kuduz şüphesiyle ısırılma durumunda çok acil önlemler alınmalı ve gerekli tedavi başlatılmalıdır. Hasta derhal bir sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır. Hastaneye ulaşana kadar ısırılan yer sabunlu su veya alkollü su ile yıkanmalı ve bol su ile temizlenmelidir. Bu tür bir önlem, hastalığın yüzeysel riskini %90 azaltabilir. Su ile temizlemek virüsü öldürmez fakat vücuda yayılmasını engeller. Yara beyne yakın bir yerde ise zaman kaybedilmemelidir.

Kuduz aşısı, ortalama olarak bir yıl koruyucu etkiye sahiptir; ömür boyu bağışıklık sağlamaz. Kuduz aşısı, 0, 3, 7, 14 ve 28. günlerde beş doz olarak kas içerisine uygulanır. Aşılama şemasına uyulan tedavi %100 başarı gösterir. Veterinerler, avcılar ve kesimhanede çalışanlar gibi yüksek risk gruplarındaki kişiler, yılda bir kez kuduz aşısı olmalıdır.

Kuduz aşısı, sadece bireylerin sağlığını korumakla kalmaz, aynı zamanda toplum sağlığını da güvence altına alır. Kuduz vakalarının önlenmesi, halk sağlığı açısından büyük önem taşır. Kuduz aşısı, hayvan ısırmalarından sonra uygulanan en önemli tedavi yöntemidir ve hastalığın yayılmasını engellemede kritik bir rol oynar.

Kuduz, erken teşhis ve tedavi edilmediğinde ölümcül olabilen ciddi bir hastalıktır. Kuduz aşısı, hastalığın önlenmesinde ve kontrol altına alınmasında hayati bir öneme sahiptir. Yüksek risk gruplarının düzenli olarak kuduz aşısı yaptırmaları, hem kendi sağlıklarını hem de toplum sağlığını koruyacaktır.