{ "title": "Polio Aşısı", "image": "https://www.asi.gen.tr/images/polio-asisi.jpg", "date": "21.01.2024 01:57:26", "author": "ismail veske", "article": [ { "article": "Polio Aşısı, Polio, bir virüsün sebep olduğu hastalıktır. Vücuda vasıtası ile girer. Bazen ciddi olan hastalığa neden olmaz. Ancak bazen felce neden olur. Solunuma yardımcı olan kasları felç ederse ölüme neden olabilir. Polio aşısı bu hastalığın önüne geçer. İki cins polio aşısı mevcuttur. OPV, ağızdan damla şeklinde verilir, canlı fakat hastalık yapıcı etkisi azaltılmış olan virüsü bulundurur. IPV, diğer aşılar gibi enjeksiyon vasıtası ile verilir, hastalık yapıcı özelliği bulunmamaktadır. Özellikle büyümekte olan ülkelerde ciddi bir toplum sağlığı problemidir. Basit olan bir gripal infeksiyon gibi ilk belirtilerini gösteren hastalık, bir hafta içerisinde meydana gelen, bacaklardan başlayıp yukarı doğru giden felç tablosuyla dramatik bir durum alır.
Kaslarda bulunan güçsüzlük, solunum adalelerini de içerisine alırsa, destek sağlanmadığı durumlarda ölüme sebep olabilir. Felç gelişen olgularda ölüm çokluğu %5 ve 10, sakat kalma miktarıysa %40 kadardır. Hastalığın herhangi bir tedavisi olmadığı için aşıyla korunma oldukça önemlidir. İlk çocuk felci aşısı (TOPV – polio). İlk çocuk felci salgını 1887 senesinde Stockholm'de tanımlanmıştır. 1950'li senelere değin denenen çeşitli olan aşılama yolları başarısızlık ile neticelenmiştir. 1954 senesinde Salk ölü çocuk felci aşısını (IPV), 1957'de Sabin canlı, zayıflatılmış, ağızdan yapılan çocuk felci aşısını geliştirmiştir.
Günümüzde hala bu iki araştırıcının aşıları yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Canlı polio aşısının kullanımı oldukça kolaydır. Ağızdan iki damla verilerek yapılır. Yapılma neticesinde emzirmenin bir zararı bulunmamakla beraber, aşının çıkarılması durumuna karşı bebek yakından takip edilmelidir. Kusulursa aşı tekrar yapılmalıdır. Ölü aşı ise iğneyle adale içine verildiği için yapılması daha zordur. Fakat yan etki çokluğu oldukça azdır. Ağızdan uygulanan çocuk felci aşısının toplumsal bağışıklığın sağlanmasında özel bir rolü bulunmaktadır.
Zayıflatılmış aşı virüsü dışkı vasıtası ile atıldığı için özellikle kampanyalar vasıtası ile tüm ülkeye yayılır. Virüsle temas eden aşılanmamış çocuklar da dolaylı bir şekilde bağışıklık kazanırlar. Ülkemizde canlı aşı, kullanım kolaylığı yanında bu sebeple de tercih edilmektedir. Büyümüş olan ülkelerde ise ölü aşı ön planda bulunmaktadır. Polio aşısının gerekli olması, polio, bir virüsün sebep olduğu hastalıktır. Vücuda ağız vasıtası ile girer. Hafif sürebileceği gibi, ara sıra ciddi felce neden olur. Solunum yapmaya yardımcı olan kasları felç ederse ölüme sebep olabilir. Polio aşısı bu hastalığı önler.
Polio aşısı çeşitleri, OPV, ağızdan iki damla şeklinde verilir. Canlı ancak hastalık yapıcı olan etkisi azaltılmış virüsü bulundurur. IPV, diğer aşılar gibi enjeksiyon vasıtası ile yapılır. Hastalık yapıcı özelliği bulunmamaktadır. Polio aşısı diğer aşılarla aynı vakitte uygulanabilir. Çocuklarda aşı vakti, çocuklarda tavsiye edilen vakitler, 2 aylıkken, 4 aylıkken, 6 ve 18 aylıkken, 4 ve 6 yaşındayken yapılır. Aşı uygulanması gereken durumlar ise çocukken aşılandıkları için genel olarak gerek duyulmaz. Ancak bazı durumda aşı uygulanmalıdır. Polionun oldukça çok gözüktüğü yerlere yolculuk panlar, Polio virüsü ile uğraşan laboratuvar çalışanları, Polio hastalığı bulunan çocukları tedavi eden sağlık personeli.

Yapılmaması ya da ertelenmesi gereken durumlar, Neomisin, streptomisin ya da polimiksin B gibi antibiyotiklere karşı ciddi alerjisi bulunanlara, IPV uygulanmamalıdır. Polio aşısı neticesinde, ciddi olan alerjik reaksiyon gelişenler tekrar aşı yapılmamalıdır. Aşı vakti geldiği zaman, orta ya da ağır şiddette hastalığı bulunanlar, iyileşene değin beklemelidir. Aşının riskleri ise IPV'ye bağlı ciddi hiçbir etki görülmemiştir. IPV neticesinde, aşı yerinde ağrı meydana gelebilir. OPV neticesinde oldukça ender polio hastalığı yani çocuk felci oluşabilir.
" } ] }