{ "title": "Aşıyı Kim Buldu", "image": "https://www.asi.gen.tr/images/asiyi-kim-buldu.jpg", "date": "20.01.2024 17:30:05", "author": "Gülistan Ateş", "article": [ { "article": "

Aşıyı Kim Buldu; İnsanlar çocukluk çağlarından itibaren çoğu hastalığa karşı korunma sağlamak amacıyla aşı olmaktadır ve tarih boyunca milyonlarca insanın ölümüyle sonuçlanan salgın hastalıkların ismi dahi artık anılmıyor. Tarihe bakıldığı zaman kimi hastalıklar, bulunan aşılarla tarihe gömülmüşken kimi hastalıklarsa hala ölümlere neden olmaya devam etmektedir.

İngiliz bilim adamı E. Jenner 1775 yılında o zamanların en çok korkulan salgın hastalığı olan çiçek hastalığına çözüm bularak ilk aşıyı geliştiren bilim adamı olmuştur. Milattan Önce 590 yılında Çin'de bu hastalıktan korunmak amacıyla hasta insanların derisinden alınan parçaların burada çekildiği bilinmektedir. Uygulama olarak bu davranışın modern aşının başlangıcı olduğu hatta tarihte kullanılan ilk aşının bu olduğu da söylenmektedir.

1749 yılında İngiltere'de doğan E. Jenner, bir tıp uzmanının yanında uzun bir süre boyunca çıraklık yapmıştır. Daha sonraki yıllarda tıp bilgisini daha da geliştirmek isteyen E. Jenner, Lonra'ya gitmiştir ve orada J. Hunter'in yanında öğrenim görmeye başlamıştır. J. Hunter öğrencisine, çiçek hastalığı üzerine yoğunlaşmasını istemiştir ve Hunter böylelikle 1775 yılında Jenner'in çiçek hastalığına çözüm bulmak için çalışmalar yapmasına sebep olmuştur. Kısa süre içerisinde çiçek hastalığına karşı etkili bir çözüm bulan Jenner, aynı yıl içinde kendi doğduğu köyde yaygın olan çiçek hastalığının aşısını test edebilme imkânını bulmuştur. E. Jenner doğduğu köye giderek, çiçek salgınından etkilenen çocuklara aşı yapmıştır. Bu aşılardan oldukça olumlu sonuçlar almıştır. Böylelikle çiçek aşısını bulduğunu ve aşının etkili olduğunu gören Jenner daha sonra bu hastalık üzerine daha kapsamlı araştırmalar yapmıştır. Sonunda 1796 yılında bu hastalık ile kapsamlı bir rapor yayınlamıştır ve tüm dünyaya bu hastalıktan korunma yönteminin olduğunu ilan etmiştir. Yayında birçok Avrupalı bilim insanının karşı çıkmasından sonra Amerikalı tıp adamlarının da Jenner'ı haksız görmesi buna eklenince kısa süreliğine bir şüphe oluşmuştur. Fakat bu durumu takip eden üç yıl içerisinde Jenner birçok insan üzerinde çiçek aşısını denemiştir ve her seferinde olumlu sonuçlar almıştır. İngiltere'de 1780 yılında Jenner'in çiçek aşısı kullanıldı. Kısa bir süre sonra çiçek aşısı, tüm Avrupa ve Amerika'da milyonlarca hastanın hayatının kurtulmasını sağlamıştır. Sütlerin pastörize edilerek saklanma yöntemine adını veren Louis Pasteur günümüzde sütlerin pastörize edilerek sağlıklı bir şekilde saklanması yöntemine büyük katkıda bulunmuştur. L. Pasteur tarihte ilk kez kuduz aşısını kullanan tıp adamıdır. L. Pasteur yaptığı çalışmalarla geliştirdiği kuduz aşısını ilk defa 14 yerinden ısırılan bir kız çocuğu üzerinde denemiştir ve çocuğun kurtulmasını sağlamıştır. Bu dönemden sonra tüm Dünya'da yayılan kuduz aşısı günümüzde de hala yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Pateur Enstitüsü çalışanlarından Albert Calmette ve Camille Guerin de 1920 yıllarında yaptıkları çalışmalarla verem aşısını bularak insanlık tarihine büyük katkı sağlamıştır.

" } ] }